Diagnostyka

Badanie USG tkanek miękkich pozwala na ocenę stanu narządów wewnętrznych, ich budowę oraz wielkość. Dzięki wysokiej rozdzielczości obrazowania, możemy wykryć nieprawidłowości oraz choroby występujące w organizmie. Badanie takie jest bezpieczne i zupełnie nieinwazyjne. Sygnałami ostrzegawczymi występowania różnych nieprawidłowości mogą być: dolegliwości bólowe – na przykład ból brzucha, wyczuwalne zmiany w obrębie dysfunkcyjnego narządu, utrata wagi ciała,
biegunka, wymioty, utrata apetytu, itp.

UWAGA! Do badania wymagane jest specjalne przygotowanie!

• Pacjent musi być na czczo, czyli nie może pić napojów kalorycznych zwłaszcza gazowanych i jeść min. 6 godz. przed badaniem.
• Nie powinno się też palić papierosów i żyć gumy.
  
• W dniu poprzedzającym badanie obowiązuje dieta lekkostrawna, niewzdymająca.
• Niewskazane jest również spożywanie alkoholu.
• Na 1-2 godziny przed badaniem należy wypić około 1 litra niegazowanej wody aby podczas badania USG pęcherz był pełny.

Przezklatkowe badanie ultrasonograficzne w codziennej praktyce klinicznej stosowane jest do oceny wolnego płynu w jamie opłucnej. Umożliwia ono również diagnostykę takich patologii opłucnej jak stan zapalny, czy odma opłucnowa. Za bezwzględne wskazania do przezklatkowego badania ultrasonograficznego płuc w diagnostyce zmian zapalnych uznaje się ciążę, nosicielstwo genu BRAC 1 lub BRAC 2, ważnym aspektem jest również ochrona radiologiczna w przypadku populacji pediatrycznej. Możliwości przezklatowego badania usg płuc:
• ocena zmian zapalnych (zapalenie płuc, zapalenie opłucnej, płyn w jamie opłucnej)
• kontrolne badania w przypadku regresji nacieku w przebiegu zapalenia płuc
• ocena rusztowania klatki piersiowej (złamania żeber, zmiany pourazowe, guz powłok klatki
piersiowej)
• ocena śródpiersia (grasica, węzły chłonne, guzy)
• alternatywa dla rtg płuc u kobiet w ciąży
• zmiany miąższu płucnego położone obwodowo

Badanie USG tarczycy to podstawowe badanie obrazowe u osób z podejrzeniem chorób tarczycy. Pozwala na ocenę położenia, wielkości oraz echostruktury tego gruczołu, a także kontrolę miąższu pod kątem obecności zmian zapalnych i ogniskowych, w tym dokładne pomiary ich rozmiarów. Do badania nie trzeba się wcześniej przygotowywać, warto zabrać na wizytę wcześniejsze wyniki badań USG, hormonalnych lub scyntygrafii (o ile takowe były wykonywane).

Badanie USG węzłów chłonnych jest podstawową metodą diagnostyczną, dzięki której możliwa jest ocena ich wielkości, struktury oraz stanu miąższu a także ich relacje do otaczających tkanek. Najczęstszym powodem skierowania do wykonania USG węzłów chłonnych jest ich powiększenie, bolesność albo zmiany skórne znajdującej się w ich okolicy.

Badanie jest podstawowym badaniem obrazowym w ich diagnostyce. Powiększenie lub bolesność ślinianek (przyusznych i podżuchwowych) w każdym przypadku wymaga diagnostyki poprzez badanie USG. Podczas badania USG ślinianek dokonuje się dokładnej oceny:

• ich wielkości w trzech wymiarach
• echogeniczności miąższu – obecności zmian patologicznych – np. torbiele, guzki.
• obecności i rozmiarów węzłów chłonnych położonych w zakresie szyi.
• Do najczęstszych przyczyn dolegliwości wywołanych ze strony ślinianek należą:
• kamica przewodu wyprowadzającego ślinianki,
• zapalenie,
• łagodne oraz złośliwe guzy

jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych służącym do oceny nieprawidłowości w wielkości oraz budowie jąder i najądrzy. Przebiega bezboleśnie i ma charakter bezinwazyjny. Badanie USG jąder wykonuje się celem wyjaśnienia przyczyny bólu, powiększenia lub opuchlizny jądra u pacjenta. Za pomocą tego badania można zdiagnozować przyczyny takiego stanu. Objawy te mogą pojawić się w wielu stanach chorobowych, takich jak:

• stany zapalne,
• choroby nowotworowe,
  
• żylaki powrózka nasiennego,
  
• gromadzenie się płynu między osłonkami jądra (tzw. wodniak jądra, ropniak, krwiak).
  

Wskazania do badania:

• ból moszny;
  
• uraz moszny;
  
• podejrzenie występowania guza jądra;
  
• podejrzenie występowania wodniaka jądra.

Badanie wykonuje się przy użyciu specjalnej sondy przezpochwowej.Za pomocą badania można ocenić narządy w miednicy mniejszej w tym narząd rodny. Badanie jest zazwyczaj niebolesne. Po wprowadzeniu sondy do pochwy ogląda się mięsień trzonu macicy (miometrium), błonę śluzową jamy macicy (endometrium), szyjkę macicy (endocervix), jajniki i najbliższą okolicę macicy czyli przymacicza, zatokę Douglasa i pęcherz moczowy.

Uwaga! Jak przygotować się do zabiegu USG

USG ginekologiczne nie wymaga specjalnego przygotowania. Warto opróżnić pęcherz moczowy i zadbać o odpowiednią higienę narządów płciowych przed wejściem do gabinetu lekarskiego. W przypadku badania przez powłoki brzuszne pęcherz powinien być wypełniony. Lekarze zalecają wypicie ok. półtora litra niegazowanej wody na godzinę przed planowanym badaniem.

Badanie USG piersi pozwala na uwidocznienie poszczególnych elementów anatomicznych piersi i okolicy dołu pachowego. Podczas badania kontroli poddaje się też węzły chłonne okolicy pachy.Badanie wykonywane jest w każdym wieku pacjentki i każdej fazie cyklu ale najkorzystniej wypada u kobiet miesiączkujących, między 1 a 10 dniem cyklu. Jeżeli przyjmowana jest antykoncepcja hormonalna, badanie może być wykonane w dowolnym dniu cyklu. Zachęcamy do badania również panie ciężarne, najlepiej do 12 tyg. ciąży oraz kobiety podczas laktacji .Nie ma przeciwwskazań do
wykonania tego badania. Bywa ono często uzupełnieniem innych badań diagnostycznych piersi jak mammografia czy rezonans magnetyczny piersi.

W związku ze wzrastającą zachorowalnością na raka piersi u kobiet we wszystkich grupach wiekowych, w tym także poniżej 50. roku życia, Polskie Towarzystwo Ultrasonograficzne rekomenduje wykonywanie profilaktycznych badań co 12 miesięcy u kobiet od 30. roku życia.Zdarza się, że lekarz zaleci badanie częściej np. co 6 miesięcy. Jeśli cokolwiek nas niepokoi podczas samokontroli piersi, można takie badanie wykonać też u młodszej kobiety.

Badanie USG brzucha dziecka jest bardzo często zalecane w diagnostyce chorób wieku dziecięcego. Jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne, które może być wykonane u dzieci w każdym wieku. Prawidłowo wykonane USG jamy brzusznej u dzieci, swoim zasięgiem powinno objąć wszystkie organy, które znajdują się w jamie brzusznej czyli: wątrobę, drogi żółciowe i pęcherzyk żółciowy, żołądek, trzustkę, śledzionę, nerki,pęcherz moczowy. Mali pacjenci badani są w pozycji leżącej na wznak. Lekarz nakłada na skórę pacjenta specjalny, bazujący na wodzie żel, a następnie przykłada do klatki piersiowej dziecka pod różnymi kątami specjalną głowicę aparatu pomiarowego. W przypadku dzieci, żel jest specjalnie podgrzany do temperatury ciała, aby zminimalizować wynikając z badania dyskomfort. Badanie trwa od kliku do kilkunastu minut.

UWAGA
!USG jamy brzusznej wymaga specjalistycznego przygotowania dziecka:

• Dzieci do 2 roku życia: Brak specjalnego przygotowania. Mogą jeść i pić według własnych potrzeb.
  
• Dzieci od 2 do 6 roku życia: Dzieci przed badaniem mogą zjeść lekki posiłek.
  
• Dzieci starsze: Powinny pozostawać na czczo na kilka godzin przed badaniem. Dzieci mogą pić niegazowaną wodę.
  
• W przypadku niemowląt ważne jest, aby dziecko ubrać w kaftanik rozpinany z przodu tak, aby lekarz miał jak najlepszy dostęp do klatki piersiowej. Ponadto dzieci powinny być w miarę możliwości wypoczęte, do badania należy zabrać ze sobą smoczek lub zabawki, które – w razie potrzeby – pozwolą uspokoić dziecko. Dzieci starsze należy przygotować wcześniej poprzez rozmowę o tym, jak wygląda badanie np. na zabawce lub obejrzeć wspólnie nagranie z badania. Dzięki temu zminimalizujemy stres dziecka, a co za tym idzie zmniejszymy szansę na jego płacz, co uniemożliwia badanie.

Ocena stawów biodrowych u dzieci – wykonywana najlepiej do 6 tygodnia życia obejmuje ocenę stopnia zagłębienia głowy kości udowej w panewce oraz Ukształtowanie stropu panewki. Istotne są także kształt części chrzęstnych oraz kostnych niedojrzałego stawu oraz obecność (lub nie) obszarów dojrzewania tkanki kostnej (tzw. Jąder kostnienia). Pomiary wykonuje się w wystandaryzowany sposób używając standardu prof. Graafa.